Mọi người thường biết đến ông với vẽ mặt cương nghị của một nhà lãnh đạo, sự tự tin và cách trả lời gãy gọn khi trình bày với các cổ đông hàng năm. Thế nhưng ít ai biết đằng sau con người đầy cá tính ấy là một sự đơn giản và chân thành của một doanh nhân đi lên từ đôi bàn tay trắng. Triết lý kinh doanh “ngược” dựa vào sự uy tín, coi trọng việc học và không ngừng cải tiến đã tạo dựng được một hình ảnh của một doanh nghiệp hàng đầu ngành xây dựng ở Việt Nam hiện nay. Đó là những gì chúng tôi rút ra được khi có dịp trao đổi với Ông Nguyễn Bá Dương – chủ tịch Công ty cổ phần xây dựng Cotec (CotecCons).
Thưa ông, để đi đến thành công ngày hôm nay thì đâu là cột mốc đánh dấu sự khởi đầu và đặt dấu ấn cho CotecCons?
Công trình lớn đầu tiên mà CotecCons làm là Phú Mỹ Hưng. Tôi nhớ năm đó là năm 2002, CotecCons chỉ có 2 bàn tay trắng mà người ta dám giao cho chúng tôi công trình một trăm mấy chục tỷ đồng, số tiền đó nếu tính đến bây giờ lớn hơn rất nhiều, tương đương cả ngàn tỷ. Họ ứng cho chúng tôi đến 15%, ngân hàng VCB chi nhánh Nhà Rồng cũng tìm đến chúng tôi và muốn cho chúng tôi vay 10 tỷ đồng mà chúng tôi không cần thế chấp gì cả. Khi đó chúng tôi cũng không dùng số tiền đó mà chỉ dùng để bảo lãnh, còn tiền thi công thì bên kia đã ứng rồi, chúng tôi đã dùng nó quay vòng để làm dự án.
Đó chính là cái khởi đầu của chúng tôi. Còn cái dấu mốc là công trình chúng tôi làm năm 2004 là The The Manor trên đường Nguyễn Hữu Cảnh do Bitexco làm chủ đầu tư. Hồi đó cũng không ai dám làm vì sìn đất và xung quanh là nhà dân, mà trước đó chúng tôi chưa từng làm nhà cao tầng nào, đùng 1 cái làm cái 33 tầng, đó đúng là một sự đột phá. Sau đó, chúng tôi tiến ra miền trung làm rất nhiều resort lớn, đầu tiên là cái Hyatt, Continential, River Park, Nam Hải…
Đó quả thực là những dấu ấn đầu tiên của CotecCons giúp chúng tôi có được vị thế như ngày nay .
Ban đầu, khi CotecCons chỉ vừa thành lâp và chưa có thành công gì , bằng cách nào Ông thuyết phục họ đi theo mình để xây dựng được một CotecCons của ngày hôm nay ?
Đây thực ra là chủ đề liên quan đến con gà và quả trứng. Thứ nhất khi tôi mới về Cotec thì mảng xây dựng chưa có, làm sao anh chứng minh với họ được là mình làm được mảng xây dựng này vì Cotec trước đó thuần tuý là công ty vật liệu xây dựng mặc dù tổng công ty Fico lại là công ty vật liệu xây dựng. Lúc đó, để thuyết phục được họ chính là cái uy tín của mình đã tích luỹ 30 năm đi làm từ nước ngoài, và các nơi khác.
Khi tôi rời Descon, giám đốc bên đó hỏi tôi là “tại sao không ở lại mà đi, ở đây có thương hiệu có sẵn rồi ra ngoài làm gì cho khó khăn?”. Thế nhưng tôi đã nói là tôi có con đường của tôi và tôi đã chọn rồi, trong khoảng 2 năm tôi sẽ vươn lên thành một trong những công ty hàng đầu ở Sài Gòn. Anh ta mới hỏi tiếp tôi là “tại sao lại tự tin như vậy?”. Lúc đó tôi trả lời: thứ nhất tôi xây dựng uy tín rất lâu rồi, người ta quý tôi, tin tôi ở chổ vì tôi đã hứa là chính xác, những gì tôi làm được tôi mới nói và bằng chứng là các công ty tư vấn của nước ngoài người ta nhìn mặt và tin tôi, giao việc cho tôi làm chứ không phải là tin ở công ty nào. Khi uy tín mình có, nhà thầu có thể ứng tiền cho mình làm, các nhà cung cấp mình cũng có thể nợ được, và mình hẹn chính xác và trả được, đó là tiền đề mà tạo cho tôi cái lợi thế.
Trước khi các DN tìm tới mình thì CotecCons đã làm gì để người ta biết đến mình?
Đó là điều mà chúng tôi phải làm, chúng tôi phân bố công việc ra theo tỷ lệ nào đó chứ không tập trung tất cả vào các công trình công nghiệp, ví dụ như nhà máy, nhà cao tầng… cần phải nằm ở những khu vực có địa thế đẹp của các thành phố lớn, ai cũng thấy mà không cần phải tốn tiền quảng cáo. Đó là cái quảng cáo tốt nhất mà không cần phải nói nhiều.
Ông có thể cho biết vài thông tin về tình hình kinh doanh của CotecCons năm vừa qua và kế hoạch năm 2016?
Tình hình năm vừa qua cũng khá khả quan với doanh thu dự kiến tầm 13.800 tỷ, lợi nhuận 666 tỷ. Còn về kế hoạch thì năm nào cũng vậy thôi, con số đưa ra là phải tăng trưởng ít nhất 20%.
Có một số ý kiến gần đây cho rằng CotecCons phát triển hơi thận trọng ?
Nếu nhìn lại mọi người sẽ thấy kế hoạch của chúng tôi đặt ra lúc nào cũng thấp hơn so với thực hiện. Một số cổ đông chất vấn tôi nhưng tôi chỉ nói một cách đơn giản, chúng ta phải nhìn thấy mình là ai và nên đặt một cái mốc hợp lý, không thể vì một mục tiêu ngắn hạn để nâng giá cổ phần mà phải chân thành.
Cái quan trọng nhất đối với Ông là con người, nhưng Ông lại nói là nhờ uy tín của Ông như vậy 2 cái đó có mâu thuẩn với nhau không?
Không. Nó đi cùng nhau nhưng cái quan trọng là đội ngũ của anh em rất là chuyên nghiệp, mà đội ngũ chuyên nghiệp rồi thì mọi người rất là đồng lòng, mà để người ta đồng lòng thì công ty phải có hệ thống từ tiền lương, tiền thưởng phải đủ, tương xứng mới được. Giao quyền là giao triệt để, chính cái giao triệt để đó khiến cho người ta lo công việc tốt hơn chứ còn nhiều người mà quyết định một vấn đề sẽ hỏng.
Nhưng mà giao quyền triệt để sẽ xảy ra những cái phát sinh, ví dụ lũng đoạn các cá nhân, làm sao Ông kiểm soát được những cái đó ?
Hệ thống của công ty rất rõ ràng, báo cáo thường xuyên từ công trường. Nguyên tắc là đến giữa kỳ thì báo cáo tài chính phải tốt hơn và cuối cùng thì phải tốt hơn nữa. Cái thứ hai, nếu anh em làm được nhiều thì hưởng nhiều, mắc mớ gì phải lấy mấy đồng bạc lung tung, hiên ngang lấy tiền thưởng, sạch sẽ mà uy tín có hơn không?
Có một đặc điểm của những công ty đó là, khi khó khăn người ta lại đoàn kết, còn khi thành công lại bị chia rẽ vì họ cho rằng không có ông người ta cũng làm được, những người quản lý ra thì làm được nhưng những người lính ở dưới thì lại bảo ông làm được, tôi cũng làm được đến 1 lúc nào đó nó trở thành con số 0, xoá tan doanh nghiệp, vấn đề mấu chốt là do quan điểm của những người đi đầu, thứ 1 là không công bằng, thứ 2 là cá nhân lớn quá. Từ những bài học đó, CotecCons rất rõ ràng nhân sự là phải nộp bằng và phải lấy những người giỏi nhất từ các trường ra, tốp 20. Và từ 6 đến 20 chúng tôi lấy vì từ 1 đến 5 người ta mơ mộng lắm, giống như mọt sách thích đi làm tiến sĩ gì đó tức là không học cái công ty của mình, sức khoẻ đủ thứ nữa nên chọn từ thứ 6 đến 20, càng vùng quê ở vùng xa xôi càng tốt nó càng chịu khó, đặc biệt nhân viên CotecCons rãi rác tất cả các tỉnh từ nam đến bắc, miền trung nhiều nhất.
